Tarihteki en köklü ve en bilinen alkollü içkilerinden olan viski, dünyanın bir çok kıtasında ve ülkesinde üretilebilmektedir. İskoçya ve İrlanda’ nın izinden giden dünya viskileri; ürettikleri farklı ekspresyonlarla, aldıkları ödüller ile adlarından oldukça söz ettiriyor ve ettirmeye de devam edeceğine hiç şüphe yok gibi gözüküyor.
Dünya viskilerini; Avrupa Viskileri, Asya Viskileri, Avustralasya Viskileri ve Afrika Viskileri olarak sınıflandırabiliriz.
Bazı kaynaklarda; Avustralasya, Asya ve Afrika Viskileri ; toplu olarak Yeni Dünya Viskileri adı altında da belirtilmektedir.
Avrupa Viskileri
1887 yılında Alfred Bernard tarafından yazılan The Whisky Distilleries Of The United Kingdom adlı kitapta; 1800’ lü yıllarda İngiltere’de en az 4 damıtım evinin olduğu yazmaktadır. 20.YY’ da bu damıtım evleri kapanmıştır. İngiltere’de viski damıtım 2000’ li yılların başına kadar sessiz kalmıştır.
Avrupa’da viski üretimi için gerekli olan temel hammaddelere sahip olan ülkeler mevcuttur. Belçika, Almanya, Hollanda, Fransa’nın bir bazı bölgelerinde kaliteli bira yapmaktaydılar bu da aslında viskinin başlangıç noktası konumundadır.
Küçük üretim yapan aile işletmeleri olan damıtım evleri adlarını duyurmaya ve yarışmalardan ödüller alarak dikkatleri üzerine çekmeye başardılar.
Avrupa viskileri; İskoçlardan farklı olarak; yeni tahıllar, reçeteler, ağaç türleri ve maltlama prosesinde yeni kurutma yöntemleri kullanarak farklı aroma ve karakter profilleri keşfetmeyi amaçlamışlardır.
Avrupa viskilerini temel olarak ; İngiliz, Galler, Diğer Avrupa Viskileri olarak sınıflandırabiliriz.
İngiliz Viskileri: 1903 yılında Lea Valley Damıtım Evi’ nin kapanmasıyla İngiliz Viskilerinin 20. YY’ dan sonraki yaklaşık 100 yıllık sessizliği, 2000 li yılların başında English Whisky tarafından bozuldu.
İngiliz viskilerinin yükselişi özellikle The Lakes Damıtım Evi üretimi olan Whiskymaker’s No:4 ekspresyonunun, Whisky Magazine tarafından ‘’Dünya’nın En İyi Tek Malt Viskisi’’ seçilmesiyle daha da artmış ve tüm dikkatleri üzerine çekmiştir.
Ayrıca; Cotswold, The Oxford Artisan Damıtım Evi ve Londra’da üretilen Bimber Damıtım Evi ‘ne ait viski markasının limitli ekspresyonları da büyük rağbet görmekte ve kendi hayran kitlesini oluşturmuş konumdadır.
Galler Viskileri: Gallerliler, ilk damıtım kanıtının Britanya’da; ne İrlanda ne de İskoçya’da olduğunu varsaymaktadırlar. Bu konuyla ilgili Gallerli keşişlerin iddiasına göre 4. Yy dan beri kimilerine göre; viski, bal likörü veya gwirod denilen bir damıtık içki üretiyorlardı.
Ancak her ne kadar Gallerli damıtıcılar bu iddiayı kabul etseler de daha detaylı incelendiğinde bu ve benzeri diğer iddiaların kesin bir kanıtının bulunamadığı da ispatlanmıştır.
Viski üretimleri 19.YY’ ın sonlarına doğru sonlanırken, Galler viskilerinin dönüşü için 100 yılı aşkın bir sessizlik gerekecektir.
Bu sessizlik 200 yılında Penderyn Damıtım Evi’ yle bozulmuş olur. 2008 yılında Amerikan viski dergisi Whisky Advocate tarafından ‘’ Yılın En İyi Micro Damıtım Evi ‘’ seçilmesiyle dikkatleri üzerine çekmiştir. Micro üretim olarak başlayan serüven, uluslararası boyuta kısa sürede ulaşmıştır. 2009 yılında Jim Murray, Whisky Bible adlı kitabında Penderyn için ‘’Galler Viskilerinin Prensi’’ ifadesini kullanmıştır.
Diğer Avrupa Viskileri:
Diğer Avrupa Viskilerini; Almanya, Fransa, Hollanda, Belçika, İsveç, İsviçre, Danimarka, Norveç‘in ürettikleri viskiler olarak sıralayabiliriz.
Bununla beraber; bu ülkeler bira ,şarap üretiminin yanı sıra bira ve şarabın damıtılmasıyla elde edilen içkiler konusunda deneyimi yoğun ülkelerdir. Viski üretimi için tüm hammaddelere de sahip olan bu bölgedeki üreticilerin bir çoğu küçük çapta üretim yapan aile işletmeleri olarak ticari hayatlarına başlamışlardır.
Bu ülkelerin bilinen viskilerini ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- İsveç’ in; Mackmyra Viski Markası.
- İsviçre’ nin; Langatun, Santis Malt Viski Markaları ve Selim Evin Adlı Arkadaşımızın İsviçre’de Sahip Olduğu Chapter 7 Bağımsız Şişeleyici Markası.
- Belçika’ nın; Belgian Owl Viski Markası.
- Fransa’ nın; Armorik, Brenne ve Bastille Viski Markaları
- Hollanda’ nın; Millstone Viski Markası.
- Almanya’ nın; Slyrs ve St.Kilian Viski Markaları
- Danimarka’ nın; Stauning Viski Markası.
- Norveç’ in; Smögen, Myken ve Kyrö Viski Markaları.