Koku setleri…
Bu konuya değinmeden önce biraz kokular üzerine biraz konuşmak isterim…
Tüm medeniyetler kendi içki ve tütün mamullerini; o coğrafyanın verdikleriyle yapmıştır. Tıpkı viski yapımı için gerekli nemli, soğuk ve yağmurlu bir iklime ihtiyaç duyulması ve kullanılan arpa, vb tahılların o ülkede üretilebilmesi gibi…
Ünlü viski üstadı, Michael Jackson’ ın Avrupa’daki şarap ve bira üreten ülkelerle ilgili ”Coğrafyanın bize verdikleri bu ülkeleri birbirinden bir kemer gibi ayırır.” sözü bizler için bir kılavuz niteliğindedir.
Bunun yanı sıra seyahatler ,ticaret ,göç ve savaşlar ile kültürel etkileşime geçilmiş toplumlar birbirinden birçok gastronomik ve alkollü içecek çeşitliliğini öğrenmiştir.
Buna en güzel örnek ; Güney Fransa’da şarap üreten keşişlerin 1800 lü yılların başındaki Fransız Devrim sırasında sınır dışı edilmesiyle; Belçika’da bira üreten keşişlerin yanında sığınmasıdır. Günümüzdeki yüksek alkollü ve meyvemsi Belçika Birasının ortaya çıkışı; Fransız keşişler ile Belçikalı keşişlerin birlikte bira üretimine geçmesi desek yanlış söylememiş oluruz.
Koku bence insan vücudundaki en iyi kimyasal tepkimelerden biri…Çünkü kokusunu alamadığımız bir yemeğin,içkinin tadını alamayız.Hasta olduğumuzda bize herşeyin tatsız gelmesinin sebebi de budur.
İngiltere’de bir şef adayı olan Mary, işe bisiklet ile giderken bir trafik kazası geçirir .Beynindeki koku merkezi zarar görür ve 2 yıl boyunca hiçbir şeyin tadını alamaz.Hayatı kabusa dönen şef adayı bir gün uyandığında herşeyin normale dönmesiyle derin bir nefes alır.
Bununla beraber Birleşik Krallık’ta yapılan deneylerde; kokusunu beğendiğimiz yemekleri ve içkileri keyifli bulma olasılığımız 2 kat fazla; hatta kahve tüketenlerin, tüketmeyenlere göre koku reseptörlerinin 2 kat iyi çalıştığı da ispatlanmıştır. Koku yeteneklerini iyi olan kişilerin aynı zamanda bir kahve tutkunu olması da tesadüf değildir.
Ülkemiz kokular ve gastronomi üzerine çok zengin bir konumdadır. İklim çeşitliliğinin nimetleri; viskiden alınabilecek bir çok koku ,tat ve aromayı bizlere sunmaktadır. Bu da viski tanımlamalarında bize çok büyük yarar sağlar. Viski analizlerindeki en can alıcı noktalardan biri olan koklama; beyindeki binlerce koku kartlarından doğrusunu çekebilmektir. Daha önce elmanın tadına bakmamış bir insanın viski tanımlamasında elmadan bahsedebilmesi zordur.
Viski tanımlamaları ; yaklaşık %90-95 oranındaki viski üreticisinin karamel kullanması sebebiyle renk yorumlamalarından ziyade( istisnai durumlar hariç) koklama ritüeliyle başlamaktadır desek yanlış söylememiş oluruz.
Bu kadar zengin bir coğrafyada mümkün olduğunda farklı kokuyu deneyimlemenin çok önemli olduğunu düşünüyorum.
Bununla beraber; koku yeteneğimizi geliştirmemizin bir diğer yolu ise; koku setleridir. Koku setleri viski dışında şarap, konyak, kahve, vb olarak da bulunmaktadır. İçerisinde viskinin temel aromaları olan şişeler vardır. Koklayarak bu şişelerde hangi viski aroması olduğunu bulmaya çalışmak ; keyifli bir oyuna dönüşmektedir.
Öncelikle küçük setleri öneriyorum .İsteğe göre ve deneyim kazandıkça daha geniş kapsamlı setlere yönelebilirsiniz.