İskoç Viskileri Tarihi
İskoç Viskileri; her ne kadar yaşam suyu, uisge beatha, aqua vitae olarak bilinse de yaşam suyunun ilk örnekelerinin kökeni Sümerlilere kadar dayanmaktadır.M.Ö 3500 yılında kalma bir damıtım aygıtlarının kalıntısı bile halen mevcuttur.
Amaç; o yıllarda keyif vereni bir içecek bulmak değildir, Ölümsülük İksiri, hastalıkların tedavisini bulmaktır.Denemelerin ve damıtım sisteminin sanata dönüştüğü yıllar bizi 7. yy a, yer olarak da Arap Yarımadası’na götürmektedir.
Alembik imbiğin mucidi olan Jabi Ibn Hayyan, Al-Razi sayesinde damıtım sisteminin detaylı kayıtları tutulmuştur.Ibn Hayyan, kimyanın babası ve ilk kimya laboratuarını kuran kişi olduğu bilinmektedir.Her ne kadar arapları şarabı damıtmadığı söylense de ; araplar şarabı damıtmayı biliyorlardı.Bununla ilgili bir çok kayıtta bulunmaktadır.Ibn Hayyan’ın ismi Latincede Geber olarak bilinmektedir.
Al-Razi ise; alkol ve imbik kelimelerinin mucidi olmak ile beraber ve Ibn Hayyan’dan sonra gelen en önemli damıtıcıların başında gelmektedir.
İspanyol Seyyah Arnaldus De Villa Nova tarafından da Arapçadan Latinceye çevrilmiştir.Bu damıtım tekniği ilk olarak İber Yarımadası’na ve Sicilya’ya ulaşmıştır ve Dünya’nın tıp, felsefe ve ilim merkezi olan Salerno Tıp Okulu’nda kullanılmıştır.
Villa De Nova, Avrupa’da şarabı damıtan yani brendi yi bulan ilk kişidir.Ayrıca karışımın çok sert geldiğini belirterek içerisinde bitki ve baharatlar eklemektedir.Bu şekilde ilk liköründe mucididir.
Bir çok farklı teori olsa da damıtım tekniği Avrupa’dan önce İrlanda’ya gelmiştir. Oradan da Ulster Prensesi’nin Islay Lorduyla evlenmesi vesilesiyle İskoçya’ya gelir.İskoçya’ da yaklaşık 300 yıl kadar aristokrat içkisi olarak kalır sebebi muhteviyatında safran kullanılmasıdır.Safran, sadece zenginlerin alabildiği bir baharattı ve belirli bir sınıfa hitap ediyordu.
Viski literatüründeki en büyük yanılsamadan söz edecek olursak; Aqua Vitae yani yaşam suyunun ilk defa bahsi geçtiğinin kanıtının 1494 yılında Keşiş John Corr tarafından yazılmış olan maliye defterinde olduğudur.Aslında;
Aqua Vitae kelimesinin ilk defa kullanılması İrlanda ve birçok İskoç kaynağına göre ;aqua vitae kelimesinin geçtiği ilk yer ve kayıt, 1405 yılında Clonmacnoise Harabeleri ’nde yer almaktadır. Harabelerde bulunan ve İrlanda Galcesi’nden İngilizceye çevirisi yapılan bu kayıtta; Clonmacnoise Manastırı’nda, Moyntyreolas Klan Şefi Richard Magranell ‘in Noel’de fazla Aqua Vitae almaktan ölümünü anlatılmaktadır.
Öte yandan Aqua Vitae kelimesine atıfta bulunularak onunla damıtım yapılmasını emretmesine dair ve İskoçya’da viski üretiminin yapılmasına ait olan en eski kayıt ise 1494 yılında İskoç Kralı IV. James’ in bir cenaze töreni için Lindores Manastırı Keşişi John Corr ‘ a 8 boll malt vermesi ve bununla aqua vitae yapmasını emretmesi ve bu işlemin hazine defterlerine kaydedilmesidir. ( Rotuli scaccarii regum scotorum Vol X, sayfa: 487).
Hazine defterine kaydedilen yazının orjinali şu şekildedir.
‘’Eight bolls of malt to Friar John Cor wherewith to make aqua vitae’’
Yazıda bahsi geçen Boll eski bir İskoç ölçü birimidir.8 Boll birim ile yaklaşık olarak 1.500 şişe civarında alkol üretilebiliyordu.
Bu maliye defterinde adı geçen kayıt Lindores Manastırı’ nda bulunamaktadır, bu kültürel miras küllerinden doğmuştur.Tam da manastır kalıntılarının üzerinde Lindores Abbey Damıtım Evi yükselir…
Britanya’da üzüm yetişmiyordu dolayısıyla şarap da üretilmiyordu, yaşam suyu için şarap ve ithal baharatların ithali çok maliyetli oluyordu.O sebeple, üreticiler bu ürünü tahıl ile üretmeye başladılar.Bir dönem içerisindeki baharatlar bulunmaya devam etti, daha sonra günümüzdeki baharatsız hali aldı.Yine de İskoç Viskisi evrim geçirmeye devam etti.
İngliz Kralı 8. Henry’nin bir aşk kaçamağı olan Anne Boleyn’e olan tutkusu İngiltere’nin Katolik inancından çıkışına sebep olurken; bu dinsel ayrılık viski üzerinde büyük bir etki yarattı ve İngiltere, Galler ve İrlanda’dan Katolik İskoçya’ya doğru bir göç başlattı.
İskoç Viskileri ilerleyen yıllarda viski büyük kitleler halinde üretilmeye başlar, çünkü çiftçiliğe göre çok daha karlıdır ve daha az yer kaplar.Viski uluslararası bir ticari meta halini alır. Bir çok ünlü viski markasının kurucuları aslında olan bakkal ve şarap tüccarı olan iyi birer harmancıdır.
1707 yılındaki Birleşme Yasasıyla beraber parlemento o yıllarda çok baskıcı bir tutum takınır ve tüm damıtım evlerinin yasal olmasını ister. 1725 yılında çıkan Malt Vergisiyle beraber; damıtıcılar üzerinde ağır vergi yükünü beraberinde getirir. 1822 yılında çıkan Yasadışı Damıtım Yasasıyla cezalar doruğa çıkmıştır. 1823 yılında çıkan Özel Tüketim Versinin ardında 1824 yılında damıtım evleri sayısında artış gözlemlenmiştir.Bu durum isyanlara, ay parlatıcılarının doğumuna, harman viskilerin doğumuna buna protest bir tutum takınan İrlandalıların viskiyi ”whiskey ” olarak yazmasına kadar devam edecektir.
Harman viskilerinin önünü Aenas Coffey tarafından bulunan kolon imbik açmıştır. Artık toplu ve büyük çaplarda alkol üretilebilecek,alkol oranı gerekli plakalar mevcut olduğunda %96 abv lere kadar çıkabilecek ve imbik temizlenme periyoduna karşılaştırıldığında; kolon imbikler, bakır imbiklere göre çok daha avantajlı olduğu da farkedilmiştir.
1853 yılında piyasaya çıkan bilinen ilk İskoç Harman Viskisi olan Usher’s Old Vatted Glenlivet ekspresyonu aslında bir malt harmanı ekspresyonudur. İçerisinde tahıl viskisi bulunmamaktadır.İlerleyen yıllarda tahıl viskinin de reçeteye eklenmesine izin veren yasanın kabullüyle tüm viski endüstrisi el değiştirir.Harman viskilerden önce İskoçya’da İskoç Viskisinden fazla olarak İrlanda Viskisi tüketilirdi.Bu düzen çok da uzun sürmeyecektir.
1800 lerin son çeyreğinde Phylloxera Vastetrix salgı yüzünden Avrupa’daki üzüm bağları harap olmuştur. Bu da brendi ve konyak arzına etki etmiştir,bu boşluğu genç parlayan yıldız İskoç Viskisi dolduracaktır.
Birinci ve İkinici Dünya Savaşları, Amerika İçki Yasağı Yılları İskoç Viskileri için büyük bir yıkım olmuştur.
1945’lerden sonra başlayan akım ile arpanın turba kullanılarak kurutulması operasyonlarında azalma görülmekte, o yıllara takiben 1950 ‘ lerde bir çok damıtım evi; arpalarını yumuşak seviye turba ile kurutma sistemine geçirmiştir. Hatta birkaç damıtım evi turba ile kurutulmamış arpa kullanmaya başlamıştır.
1952’yılında çıkan yasayla İskoç Viskisi denilebilmesi için, viskinin İskoçya’da üretilmesi şartı getirildi. Bu yasadan önce İrlanda ve İskoç viskileri karıştırılıp İskoç Viskisi diye satılabiliyordu.
İskoçya’daViski üretiminin 500. Yılının kutlandığı 1994 yılında ilk defa İskoç Viski ihracatı 2 milyon pound seviyesini aşmıştır.
2009 Yılı İskoç Viski Düzenlemesi[1] : İskoç Viskisinin nasıl üretileceği, etiketleneceği, paketleneceği ve reklamının yapılacağına kadar bir çok düzenleme hayata geçmiştir. Ayrıca Speyside Bölgesi’nin resmi olarak tanınması yine 2009 yılında yayınlanan bu yasa sonrası gerçekleşmiştir. Bu düzenlemenin amacı İskoç Viskisinin imajını korumaktır.
İskoç Viskisinin Üretimi
Viski nasıl üretilir? sorusunu cevaplamadan önce viski nedir? sorusunun cevabını bilmemiz gerekir diye düşünüyorum.Bir alkollü içkiye viski diyebilmemiz için aşağıdaki şartları sağlaması gerekir.
- Minimum 3 yıl meşe fıçıda olgunlaşması gerekir.
- Minimum %40 ABV(Alcohol By Volume) alkol oranında olması gerekir.
- %94,8 ABV altında damıtılmış alkolden üretilmelidir.
- İskoçya’da üretilmesi gerekir.
- 3 hammaddeden üretilir. Bunlar; tahıl, su, mayadır.
- 700 litreden az hacimli fıçılarda olgunlaşmalıdır.
- İçerisine hiçbir aroma verici ve tatlandırıcı ilavesi yapılmamalıdır.
İskoç Viskilerinin üretim aşamaları ise aşağıdaki gibidir.
Bunlar : Maltlama, Öğütme, Mayşeleme, Fermantasyon, Distilasyon, Olgunlaştırma & Sonrası Operasyonları, Harmanlama ve Şişeleme şeklindedir.
| Maltlama: AMAÇ: Arpaların içerisindeki kompleks karbonhidratı (NİŞASTA) basit şekere (glikoz) dönüştürmeye çalışmaktır. Bir kaç istisnai damıtım evi dışında neredeyse hepsi maltlanmış arpa satın almaktadır.Maltlama operasyonlarını damıtım evi dışına taşımış oldular.Maltlanmış arpa alım satımı büyük bir endüstri halini almış durumdadır.Bununla beraber bazı daımtım evleri; küçük ve limitli üretimleri ve ya üretimlerinin bir kısmını geleneksel maltlama (floor malting) yapmaya devam etmektedir. 1) The Balvenie Damatım Evi, Speyside 2) The BenRiach Damatım Evi, Speyside 3) Bowmore Damatım Evi, Islay 4) Highland Park Damatım Evi, Orkney 5) Kilchoman Damatım Evi, Islay 6) Laphroaig Damatım Evi, Islay 7) Springbank Damatım Evi, Campbeltown (Kullandığı Maltın Tamamını Kendisi Üretir. Maltlama prosesi ; kendi içerisinde 3 alt prosese ayrılmaktadır.Bunlar; Islatmak (Steeping), Çimlendirme (Germination), Fırınlamak (Kilning) prosesleridir. Çimlendirme sonrası filizlenmiş arplara Yeşil Malt (Green Malt),fırınlanma sonrası elde edilen arpalara Maltlanmış Arpa (Malted Barley) diyoruz. Arpaları, fırımlama aşamasında turba ile kurutursak isli, sıcak hava ile kurutursak issiz bir viski elde ederiz.Ne kadar uzun süre arpaları turba dumanına marız bırakırsak o kadar isli bir viski elde ederiz. |
| Öğütme: Maltlanmış arpaların öğütücülerden geçirilmesi bir sonraki proses olan mayşeleme için hayatidir. Ancak maltlanmış arpalar değirmenden bir reçete şeklinde öğütülerek çıkartılırlar. Bu reçeteye göre; maltlanmış arpa; öğütülmüş tahıl, kabuk ve un formatında alınır. Bu reçeteye göre maltlanmış arpalar aşağıdaki gibi reçetelendirilmiştir. %70 Öğütülmüş tahıl % 20 Kabuk %10 Un |
| Mayşeleme: AMAÇ: Şekerli bir sıvı elde etmektir.Bu proses sonucunda ayrıca malt içerisindeki alfa ve beta amilaz enzimlerini serbest bırakarak arpadaki nişastayı basit şekere dönüştürür. Öğütme (Milling) prosesinden gelen arpa reçetesi Mayşeleme Tankı (Mashtun)’ndaki farklı sıcaklılardaki su ile 3 defa buluşur. 1.TANK: 60-65 oC sıcaklıklarda 2.TANK: 70-75 oC sıcaklıklarda 3.TANK: 80 oC sıcaklıkta Ortaya çıkan şekerli sıvıya: WORT denir. Fermantasyon işlemi için WORT soğutulur. Soğuyan WORT daha sonra , fermantasyon işlemi için WASH BACK lere alınır. |
| Fermantasyon: Fermantasyon işleminde; soğutulan Wort sıvısı, Washback denilen fermantasyon tanklarına alınır ve bu sıvıya maya eklenir. Viskide genellikle Saccharomyces Cerevisiae adlı kültür mayası kullanılır, bu mayaya aynı zamanda damıtıcı mayası [1] da denilmektedir. Eklenen maya, sıvı içerisindeki tüm şekeri tüketip alkole dönüştürene kadar işlem devam eder. Viski üretiminde genellikle kültür mayası kullanılmasının sebebi; fermantasyon sürecinin kontrollü yapılmasına olanak sağlamaktır. Yabani mayalarda bu kontrolün sağlanması zordur. Kültür mayalarında sıcaklık kontrolü daha kolay sağlanabilmektedir. Birçok damıtım evi, içki üretiminde kültür mayası kullanır. Yabani mayalar genelde Asya İçkilerinde kullanılmaktadır.Glenmorangie viski markası, Allta ekspresyonunda, vahşi bir tür maya kullanmıştır. Edinbugh ‘da 2023 yılının ekim ayında açılan The Port Of Leith Damıtım Evi’ nde , yıllardır farklı maya türleri üzerine çalışılmakta hatta damıtım evi kendi mayalarını da üretmiş durumdadır. Ayrıca viski üretiminde Ardışık Fermantasyon kullanılır. (Ardışık Fermantasyonda: Şekerli sıvı fermantasyon öncesi üretilir). Diğer bir tür fermantasyon türü olan Parelel Fermantasyon da ise; Şekerli Sıvı, Fermantasyon ile birlikte aynı anda üretilir. Bu fermantasyon türü genellikle Asya İçkilerinin üretiminde kullanılmaktadır. Fermantasyon Sonucu: Etanol, Karbondioksit ve Isı açığa çıkar. (Metanol, sülfür bileşenleri, yağ asitleri, ester ve diğer zehirli alkoller de oluşur.) [1] Distillers yeast |
| Distilasyon: Fermantasyondan çıkan Wash (Distiller’s Beer), bakır imbiklerde damıtılır. Damıtım prosesinde amacımız; alkolü seçmek ve biriktirmektir. Wash, önce Wash StillWash Still (Yıkama İmbiği ), Spirit Still(Alkol İmbiği )‘ e göre daha büyük olarak tasarlanır. Wash Still’ den damıtılan alkole Low wines adı verilir. Low wines % 20-25 (ABV) alkol oranına sahiptir. Daha sonra Low Wines, ikinci damıtım imbiği olan Spirit Still ‘ de damıtılır. Yıkama imbiğinden çıkan atığa Pot Ale, Alkol İmbiğinden çıkan artığa ise Spent Lees denir. Bu imbikteki damıtımdan 3 farklı bölüm çıkar., sonra da Spirit Still de damıtılır. İskoç viskinin yasa gereği %94.8 ABV alkol oranından düşük olarak damıtılması gerekmektedir. Bunlar; Baş (Heads, Foreshots), Göbek (Heart, Middle cut,The Cut), Kuyruk (Tails , Feints) olarak sıralanır. Önemli bir dip not; damıtımda küçük imbik kullanıldığında bile eğer alkolün kesiminin yüksek alkol derecesiyle yapıldığı durumlarda; estersi, meyvemsi notaların hissedilmesini mümkündür. Tam tersi olarak daha düşük alkol derecesiyle kesim yapılırsa; etli, sülfürlü, yoğun ve gövdeli alkol elde edilebilir. O sebeple kesim noktalarındaki alkol derecelerinin de viskinin karakterinde önemli rolü vardır diyebiliriz. Bu bölüm bakır imbiklerde damıtım konusunu anlatmaktadır. Bakır imbiklerde genellikle tek malt viskiler üretilirken (matlanmış arpa dışında başka bir tahıl bakır imbiklerde damıtılırsa tek tahıl viskisi elde edilmiş olur), kolon imbiklerde tek tahıl viskileri üretilir. Kolon İmbikler hakkında detaylı bilgi için (Bknz: Kolon İmbikler ) bölümünü inceleyebilirsiniz. |
| Olgunlaştırma & Sonrası Operasyonları: 1800 lü yıllarda viskiler fıçılarda olgunlaştırmadan, imbikten çıktığı gibi direkt olarak satılırdı ve tüketilirdi büyük olasılıkla tesadüf eseri viskinin fıçılarda olgunlaştırması bulunmuş oldu ve bundan sonra viski ve fıçı, et ve tırnak gibi birbirinden ayrılmaz bir bütün oldu. Viskiler meşe ağaçlarından yapılan fıçılarda olgunlaşmaktadır. Bunun iki bilimsel sebebi vardır. Birincisi; meşe ağacı nefes alan bir yapıya sahiptir. Bu da dışarıdaki rayihaların fıçı içine girmesini sağlarken meleklerin payının da fıçı dışına çıkmasını sağlamamaktadır. Biz buna çift yönlü bir hareket diyebiliriz. İkinci sebebi ise; meşe ağacı çok iyi sızdırmazlık özelliğine sahiptir. İçerisindeki sıvıyı sızdırmadan çok iyi muhafaza eder. Genelde damıtım evleri daha iyi olgunlaştırma için 2-3 yaşında fıçıları almayı tercih ederler. Yeni açılan damıtım evleri için bu nakit akışı açısından zorluk yaratsa da bunu ; NMS satarak karşılamaya çalışırlar. Genellikle viski üretiminde Amerikan Meşesi (Quercus Alba), Avrupa Meşesi (Quercus Robur) Ve Japon Meşesi (Quercus Crispula,) bir diğer adıyla Mizunara kullanılmaktadır. Deneysel ve inovatif olarak birçok farklı meşe türü de viski üretiminde kullanılmaya başlamıştır. İskoçya’da olgunlaşan fıçıların yaklaşık %90 civarı Ex-Bourbon Cask olduğunu tahmin ediliyor.İnovatif olarak bir viskiyi birden fazla alkollü içecek fıçısında (bu genelde farklı şarap türlerine ait fıçılar olur) bitiş verdirerek farklı tat ve aromları içine sindirmesi amaçlanır. (Örneğin: Yellow Spot Irish Whiskey ve ya Teeling Single Malt Irish Whiskey). Bazı durumlarda da viski şişelenmeden önceki tüm olgunlaşmasını tek tip fıçılarında tamamlar. Bu örneğe biz full matured diyoruz.( 10 yılın tamamını Ex-Sherry Cask ve ya Ex-Bourbon Cask). Viski fıçıda olgunlaşırken; damıtım evinin bulunduğu coğrafyanın iklimine göre farklılaşan oranlarda içerisindeki alkollü sıvının bir kısmını hacimsel olarak buharlaşarak kaybeder. Buna meleklerin payı (angel’s share) denir. Meleklerin Payında; viskinin yaşı, iklim, fıçının boyutu ve viski deposundaki havalandırma da etkilidir. Olgunlaşma Sonrası Operasyonlar Kaba Filtrasyon (Coarse Filtration) Karbon Filtrasyonu (Carbon Flitration) Karamel (E150a): Dünya üzerinde satışta olan viski ekspresyonlarının neredeyse % 90 ın civarı olan bölümünde karamel kullanılmaktadır. Büyük çaplarda üretim yapan damıtım evlerini karamel kullanılımına ağırlık vermektedir. Bunun sebebi raf üzerinde olan aynı markaya ait olan aynı ekspresyonlarının farklı renkte olmasının pazarlama ve satış politikaları açısından iyi karşılanmamasıdır. Damıtım evleri bu durumu rengi standard hali getirerek çözmüştür. Bunun için de Karamel (E150a) denilen renklendirici (sade karamel) kullanmaktadır. Karamelin tat ve aroma konsantrasyonu üzerinde bir etkisinin bulunmadığı ifade edilmektedir.(Bu konu hakkında bazı karşıt çalışmalar da mevcuttur) Soğuk Filtrasyon (Chill Filtration): Viski, kimyasal yapısı gereği soğuk havada bulanıklaşır. İçerisindeki kimyasal bileşenlerin bazıları sıcaklık arttığında kaybolur ancak sıcaklık tekrar düştüğünde yine ortaya çıkarlar. Ancak viski genellikle sosyalleşmenin yüksek olduğu mekanlarda soğuk servis edildiği için viskide görsellik ön plandadır. Bu sebeple hiç kimse kadehteki viskisinin bulanık olmasını istemez. Bulanıklaşmanın viskinin doğal yapısı gereği oluşur ancak tüketicilerin çoğu bu durumdan hoşlanmaz. O sebeple viskinin soğuk ve ya buzla servis edildiğinde bulanıklaşmaması için soğuk filtrasyon işlemi uygulanır ve bu işlem bulanıklaşmanın sebebi olan bileşenleri viskiden ayırır. Soğuk Filtrasyon işlemi viskinin -10 °C ve 4 °C dereceleri arasında soğutulmasıyla gerçekleşir. Proses sırasındaki en düşük sıcaklıkta, viskideki en yüksek bulanıklaştırıcı bileşenler oluşmakta ve 5 mikronluk filtreden viski süzdürülmektedir. Alkol Oranın Su İle Seyreltme (Abv Reduction): Viski fıçıdan Cask Strength (Fıçı Gücünde) olarak çıkmaktadır. Viskinin, kolay içimli olması açısından yaklaşık olarak %40-%43-%46 Abv alkol oranlarına düşürebilmek için su ile seyreltilmesi gerekir. Damtım evinin operasyonel tercihleri, ilgili ekspresyonun tarihsel mirası ve bu mirasa ait olan alkol oranına göre viski ekspresyonları seyreltilbilir. Bitiş Vermek (Wood Finishing/Re-Barrelling) : Viskiyi olgunlaştığı fıçıdan alıp farklı fıçı ve / veya fıçılara transfer edip şişelenene kadar olgunlaştırmaya devam etme operasyonuna bitiş vermek diyoruz. Örneğin: Ex-Bourbon fıçılarda; 8 yıl geçiren bir tek malt viski, 2 yıl Ex-Sherry, Ex-Oloroso , Ex-Port,vb fıçılarda bitiş verilerek şişelenebilir. |
| Harmanlama:Harman viskilerin, en can alıcı operasyonel bölümü harmanlama yöntemidir. Harman viskiler, fıçıdan boşaltılan ve şişelenen bir viski türü değildir. Harman viskiler sürekli değişen, bazen de değiştirilmek zorunda kalınan reçetelerden oluşmaktadır.Bu reçeteler damıtım evinin baş harmancısı tarafından tek malt ve tek tahıl viskilerinin bir sentezi şeklinde oluşturulmaktadır. Harmanlama operasyonunda en can alıcı nokta, reçetenin içerisindeki viskiler değişse bile kült hale gelmiş viski ekspresyonlarının tat ve aromasında bir değişiklik hissedilmemesidir. |
| Şişeleme: Üretimin sonlandığı ve viskinin satışı için hazırlanılan aşamaya şişeleme diyoruz. Bir çok damıtım evi; şişeleme proseslerini damıtım evi dışındaki farklı şişeleme merkezlerinde yapmaktadır. Şişeleme prosesleri genelde otomatik makineler ile yapılmaktadır. |
İskoç Viski Türleri
Tek Malt Viskiler: Tek damıtım evinde, maltlanmış arpa kullanılarak bakır imbiklerde maksimum % 94.8 abv ile damıtılan , maksimum 700 litrelik fıçılarda en az 3 yıl olgunlaşan viskilere; Tek Malt Viski denir.
Malt Harmanı Viskileri: Minimum iki tek malt viskinin oluşturduğu İskoç Harman Viskilere ; Malt Harmanı Viski denir.
Harman Viskileri: Malt viski ve tahıl viskilerinden oluşan reçete viskilerine Harman Viskiler denir.
Tek Tahıl Viskileri: Bir veya bir den fazla tür maltlanmış ve ya maltlanmamış tahıldan ve tek bir damıtım evinde damıtılan, minimum 3 yıl meşe fıçılardan olgunlaşan alkollü içkilere biz tek tahıl viskileri (tahıl viskileri) diyoruz. Tek Tahıl Viskilerindeki; tek ibaresi bizlere ; tek tür tahılı ifade etmez. Aslında tek tahıl ibaresi bizlere viskinin tek damıtım evinde üretildiğini ifade etmektedir.
Tahıl Harmanı Viskileri: Birden fazla damıtım evinden gelen 2 veya daha fazla tek tahıl viskisinin harmanlanmasıyla oluşan viski türüne tahıl harmanı viskisi denir.
