Paganini & Grandeur
Gelmiş geçmiş en iyi kemancı…
Narsist ve baskıcı bir babası olan Paganini, dönemin iyi ustalarından dersler almaya başladığında birkaç ders sonra ustaları, onda bir yetenek olduğunu anlar ve daha büyük ustaların yanına götürür Paganini’yi…
Kısa zamanda büyük bir kemancı olacağının habercisidir bu aslında gerçi Tüm İtalya’yı avucunun içine alması Milan konseriyle 1813 yılında, tüm Avrupa’yı kasıp kavurması da 1828 yılında Viyana’da olmuştur.
O dönemlerde birçok piyanist vardır ama kemancılarda bir numaralı yıldızdır kendileri. Tüm kemancıların nutkunun tutulmasına sebep olmuştur.
Tam bir 19. Yy. ikinci yarısı insanı Niccolo Paganini…
Diğer adıyla ‘’Şeytanın Kemancısı ‘…
Sebebine gelince o güne kadar denenmemiş, yapılmamış pek çok tekniği kemanda uyguluyor olmasıdır. Ayrıca bunu hem yorumculuğunda hem de besteciliğine de yansıtmasıdır. O dönem koşulları düşünüldüğünde bunu ancak şeytan ile anlaşarak yapılabileceği söylenmiştir. Bu kadar inanılmaz keman çalabilecek kişi kesinlikle ruhunu şeytana satmıştır.
Ayrıca dönemin kemancıları vasiyetnamelerimizi hazırlayalım diyerek aralarında Paganini’ den iyi keman çalan birisini tanımadıklarını ifade etmişlerdir.
Gerek siyah giyimi gerek ölü tonundaki bembeyaz teni ile kemanda inanılmaz tekniğiyle izleyicilerin karşısında geçtiğinde onları mest ediyordu Paganini, yakışıklı bir erkek olmasa da…
Öte yandan Paganini ‘nin bu inanılmaz tekniğinin oluşmasında ‘’Morfen Sendromu’’ denilen bir eklem hastalığının da rolü büyüktür diyenler de mevcuttur.El ve ayak parmaklarının çok uzun olması da bu senaryoya bağlı kalanların en büyük tezidir.
Paganini ‘ nin bir de esin kaynağı olduğunu bilinmekte o da Pietro Locatelli ’ dir. Locatelli ’ nin uyguladığı Pitsikato tekniğine hayran olan Paganini; bu geliştirerek Sol el çift pitsikatosunu keşfetmiştir. Pitsikato; keman telinin tırnaklar ile çekilmesiyle yapılan tekniğine denilmektedir.
Bu tekniği geliştirirken gitardan da ilham aldığını düşünüyorum. Çünkü her ne kadar bir keman virtüözü olsa da Paganini aynı zamanda da gitar da çalmaktadır. Hatta gitara olan sevgisini :’’Keman benim metresim gitar benim ustam ‘’ olarak ifade etmiştir.
Ancak insanların arasında gitar çalmak yerine bunu kapalı kapılar ardında yaptığı söylenir.
Keman ile yaptıkları inanılmazlıklar arasında iki tel ile bir orkestrayı yönetmek ,tek tel ile bir sonatı çalmak, 8 yaşında bir sonat yazmak, korna, kuş sesleri, şarkı söyleme, insan kahkahası seslerini kemanda taklit etmek de vardı.
Aslında Paganini, sadece doğuştan yetenekli değildir, o çok çalıştı ve yorulmak bilmeden kemanında, kimsenin daha önce hiç yapmadığı ve ya yapmayı düşünmediği armoniler, melodiler ve pasajlar, efektler keşfetmiştir. Tekniğinin yanında eserlerinde inanılmaz dramatik sahneler de yaratmıştır .
Avrupa’da Paganini’den etkilenmeyen bir müzisyen yoktur. Schuman, List ve Chopin de etkilenenler arasında bulunmaktadır.
Ben Paganini’yi Glen Dronach Damıtım evinin yıldızı Grandeur 24 yıllık Batch 9 adlı ekspresyona benzetiyorum. Ne zaman Paganini ’nin 24 Caprices dinlesem aklıma Glen Dronach Grandeur 24 yıllık Batch 9 gelir.
Glen Dronach Tek Malt viskilerinin üretildiği damıtımevinin de yer aldığı bölge olan Highlands, İskoçya’nın en geniş viski bölgesi olmasının yanı sıra gövdeli viskileriyle de ünlü bölgesidir.
1990-1992-1993 yılları dolumu özel şeri fıçılardan seçilerek oluşturulan Grandeur ; hem bölgenin karakteristik özelliğiyle hem de damıtım evinin imza niteliğindeki Andalucia -İspanya’dan gelen özel Oloroso ve Pedro Ximenez şeri şarap fıçılarının kazandırdığı kompleks karakterli, zengin şeri notaları hakim, dengeli ve nev-i şahsına münhasır bir ekspresyondur.
Glen Dronach viski ekspresyonlarının olgunlaştığı ve özenle seçilen şeri şarap fıçıları ve şeri şarap fıçı olgunlaştırmalarını bir sanata ve bu sanatın zirvesine dönüştürmüştür.
Grandeur Doğal renk ve soğuk filtrasyon işlemi uygulanmamış ,siyaha çalan muhteşem rengi, cilalı ahşap kutusu ve şık şişesinin şık mühürlemesiyle tam anlamıyla elegant viskinin vücut bulmuş halidir. Sadece 1487 adet şişelenen bu limitli ekspresyon şişe bilgileri el ile yazılmıştır.
Tıpkı; sol el çift pitsikatosuyla ve keman virtüözlüğünün yıldızı olan Paganini’ nin 24 Caprices eserinde olduğu gibi.
Doğal renkli koyu kehribar renkli bu şeri bombası kadehe dolunca, kadeh üzerindeki bacak diye tabir edilen partiküller yoğun ve ağır ağır akıyor bu da gövdeli ve yağlı bir viski olduğunu gösteriyor.
Kadehimdeki Grandeur ekspresyonunu kokladığım zaman ; Burundaki portakal, vişne, kuru üzüm, bademin naif dokunuşları Paganini ‘nin 24 Caprices, Op. 1: No. 24 in A Minor adlı eseri aklıma geldi.24 yıllık bir ekspresyondan mıdır bilinmez ama ; eserin giriş kısmındaki pasajlar bana Grandeur un gövdeli, yoğun meyveli, baharatlı ekspresyonunu hatırlattı.
Paganini’yi diğer müzisyenlerden ayıran bir diğer özellik ise; kemanı sadece bir virtüöz seviyesinde çalmanın yanı sıra kemana ruh vermesidir. Tekniğin sınırlarını zorlarken seyirciyi ruhani yönden doyurmasıdır.
Bitiş; Sevdiğiniz şarkının bitmesini istemeyeceğiniz en can alıcı kısmı gibi; kuru üzüm, bitter çikolata, şeri notaları uzun, kadife gibi…
Tıpkı eserin son düzlüğündeki muazzam doyurucu armonilerin dansı, trafik ışığı olmayan bir kavşakta araçların kazasız bir şekilde istediği yere gidebilmesi, ruhani bir huzur, tekniğin nirvanası diyebilirim Grandeur ekspresyonunun bitişi sürerken Paganini eserine son verirken…
Niccolò Paganini Araştırmaları, Klasik Müzik Yazarı Serhan BALİ ‘ye aittir.Kendisine bir kez daha teşekkür etmek istiyorum.
